‘Mensen realiseren zich niet hoe kwetsbaar de vogels zijn’

Met het broedseizoen in volle gang, is het extra belangrijk om rekening te houden met de kwetsbare wadvogels. Dat ze toch vaak verstoord worden, komt meestal door onwetendheid van de bezoekers. Dat vertelt Remi Hougee, boswachter van Staatsbosbeheer op Terschelling. Samen met Wij&Wadvogels zorgt hij ervoor dat bezoekers kunnen genieten van de vogels zonder ze te verstoren.

“Mensen realiseren zich niet dat er midden op het strand vogels broeden. Die zijn daar heel kwetsbaar. Als mensen of honden te dichtbij komen, verlaten ze het nest. De eieren en de jongen worden dan door de meeuwen gezien als lekker hapje. Of ze koelen af en leggen het loodje. Ook bij de hoogwatervluchtplaatsen vliegen vogels massaal op als ze verstoord worden. Dat is een indrukwekkend gezicht. Maar ze rusten hier uit, en die rust hebben ze nodig. Ze hebben vaak duizenden kilometers gevlogen en moeten op krachten komen voor ze verder gaan of weer terugkeren. Iedere keer dat ze opvliegen, kost energie.”

Strandbroeders op Koffiebonenplaat

Op de Koffiebonenplaat is de kwetsbaarheid van strandbroeders mooi in beeld gebracht. Het toont goed hoe belangrijk het is maatregelen te nemen om ze te beschermen. De korte video is het kijken waard!

Selfie met de vuurtoren

“Om de vogels rust te geven, sluiten we gebieden af voor publiek. Vrijwillige vogelwachters houden een oogje in het zeil. Maar dat is niet afdoende; sommige mensen gaan dwalen. Ze willen bijvoorbeeld even Ameland bekijken en weer terug, maar zonder duidelijk eindpunt gaan ze zwerven en komen dan toch op plekken waar het niet de bedoeling is. Om dat te voorkomen hebben we de einde-eiland-paal geplaatst. Zo geven we wandelaars en fietsers een doel: het eind van het eiland bereiken. En dat werkt. Ze maken hier een selfie met de paal of de vuurtoren van Ameland op de achtergrond en gaan weer terug.”

“Ook passen we routes aan. Bijvoorbeeld het rondje Boschplaat: dat is een bijzondere beleving, maar bij hoog water kun je zomaar in een dwergsternkolonie terecht komen. Daarom hebben we de routing aangepast zodat je hem alleen bij laag water kunt lopen. Op de zuid- en de noordkant hebben we informatiepanelen geplaatst met uitleg: hoe de route loopt, waarom hij soms is afgesloten en waar de einde-eiland-paal te vinden is. Iets minder uitgebreide mogelijkheden dus, maar wel helderder omschreven en beter te vinden.”

Webcam

“Nieuw is de webcam die we geplaatst hebben bij de dwergsternkolonie. Met een paaltje met QR-code, zodat je de nesten op je telefoon in beeld kunt krijgen. Dan kunnen bezoekers zien welke bijzondere vogels hier zitten en waarom we daar zo zuinig op zijn. Naast de webcambeelden is er ook een video te zien, voor het geval er door slecht weer of donker niets te zien is op de webcam. Op de video vertelt een collega over de strandbroeders en waarom ze zo bijzonder zijn. Ook is er een podcast met hetzelfde verhaal, voor mensen die intussen lekker om zich heen willen kijken.”

“Binnen Wij&Wadvogels doen we ook een onderzoek op de Boschplaat, samen met studenten van NHL Stenden. We onderzoeken hoeveel mensen er komen, hoeveel er het afgesloten gebied in gaan, wanneer er verstoringen zijn, hoe en waarom. De uitkomsten gaan we deze zomer analyseren. En er is een uniforme bordenlijn gemaakt. Met alle betrokken organisaties - Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Rijkswaterstaat en Vogelbescherming - hebben we één bord ontwikkeld, zodat bezoekers in het hele Waddengebied dezelfde boodschap krijgen over de strandvogels: hier broed ik, en ik heb rust nodig. En wil je de vogels toch van dichtbij zien? Dan hebben we op Terschelling twee uitleenpunten voor verrekijkers: bij de vogelwachterspost op de Boschplaat en bij stichting de Milieujutter.”

Bijzondere ervaring

“Vorig jaar hadden we op Terschelling slechts één paar strandplevier. Met een broedkooi over het nest beschermden we die tegen predatoren zoals honden. Dan zie je in zo’n kooi drie van die kleintjes onder moeder strandplevier uitkomen, en een stukje uit de kooi lopen en weer terug naar moeder. Zo’n bijzonder vogeltje… Als je dan nog niet vertederd raakt.”

Tekst: Mariël Verburg
Foto: Remi Hougee
Video: Hans den Hartog