Meer ruimte voor vogels op Schiermonnikoog

In 2020 sloegen Natuurmonumenten, Vogelbescherming, gemeente Schiermonnikoog, Nationaal Park Schiermonnikoog, Wetterskip Fryslân, provincie Fryslân en Rijkswaterstaat de handen ineen voor meer ruimte voor vogels om te rusten en broeden op Schiermonnikoog. Het werd een deelproject van Wij&Wadvogels fase I onder regie van Natuurmonumenten. In dit project is ook de natuurbeleving rondom de Westerplas en de Jachthaven vergroot. Bezoekers kunnen vogels beter observeren zonder ze te verstoren.

Vogels kijken bij de Westerplas

Na een periode van planvorming en het doorlopen van een participatietraject startte in september 2022 de uitvoering van het project bij de Westerplas. Om het zicht op de plas te herstellen, is veel wilgenstruweel teruggesnoeid of weggehaald. Langs het schelpenpad staan nu houten fietsenstallingen en er is nu een uitkijkpunt. In de noordwesthoek van de Westerplas is een kijkscherm geplaatst met een vaste telescoop. Vanuit deze plek kunnen bezoekers vogels observeren op een verantwoorde manier. Langs het Minne Onnes pad en bij de vogelkijkhutten staan informatiepanelen en bankjes.

Broedeilandjes in de Westerplas

In oktober werden in de Westerplas broedeilanden opgespoten met sediment uit de plas. Deze eilanden zijn gevormd door een constructie van jute doeken en wilgentenen. Vervolgens is grond uit de bodem van de Westerplas gehaald en binnen de gevormde contouren aangebracht. Om de eilanden geschikt te maken voor broedvogels is een laag schelpen op een jute gronddoek aangelegd. Met de realisatie van deze eilanden hopen wij de komende jaren veel broedvogels, zoals sterns en kokmeeuwen, bij de Westerplas te zien.

Wensen bij de jachthaven

In de hoek van de jachthaven, tegen de dijk aan, ontwikkelde zich de afgelopen jaren een mooie hoogwatervluchtplaats. Bij hoogwater staan er soms honderden plevieren, scholeksters, grutto’s en wulpen te wachten op het volgende laagwater. Aan het woord Cynthia Borras, boswachter Natuurmonumenten op Schiermonnikoog: "Om deze plek te versterken, waren wij oorspronkelijk van plan het materiaal dat tijdens het op diepte brengen van de haven vrijkomt, te gebruiken voor het creëren van rust- en broedeilandjes. Omdat de jachthaven eerder dan verwacht gebaggerd werd en het vergunningstraject nog niet was afgerond, konden we deze eilandjes niet meer realiseren. De wens om deze eilandjes in de toekomst aan te leggen blijft."

"Over vier jaar moet de dijk op Schiermonnikoog versterkt worden. Het idee van een zachte grens tussen polder en wad en het realiseren van rust- en broedeilanden voor wadvogels nemen Natuurmonumenten en gemeente Schiermonnikoog mee in de visie voor een waterkerend landschap en geven we ook mee aan Wetterskip Fryslân. In de tussentijd zetten we ons in om voorzieningen te realiseren die de beleving van wadvogels bij de jachthaven vergroten. Zo kun je bij het kantoor van de havenmeester en bij restaurant Wad Anderz een Wij&Wadvogels verrekijker lenen om vogels te observeren."

Tekst en foto's: Cynthia Borras, Natuurmonumenten Schiermonnikoog
Foto van Cynthia bij kijkhut: Romy Dam